Pokolenie przemiany w Polsce – historia, pamięć i pieśni patriotyczne w Limanowej
W piątek, 9 maja 2025 roku, w Muzeum Regionalnym Ziemi Limanowskiej odbyło się wydarzenie pt.
„Pokolenie Przemiany w Polsce”, połączone z koncertem pieśni patriotycznych
„Póki Polska żyje w nas”. Wydarzenie zgromadziło licznych mieszkańców Limanowej i okolic, którzy z zainteresowaniem wysłuchali wykładów, a na zakończenie wspólnie zaśpiewali najpiękniejsze polskie pieśni.
Inicjatywa, która ożywiła historię
Pomysłodawcą projektu jest Monika Karlińska-Nawara, prezes Fundacji im. Marszałka Marka Nawary, która zwróciła się do Muzeum Regionalnego Ziemi Limanowskiej oraz Polskiego Towarzystwa Historycznego Oddział w Limanowej z inicjatywą powołania zespołu badawczego. Jego zadaniem była koordynacja i realizacja przedsięwzięcia poświęconego pokoleniu Polaków, którzy przetrwali czasy zaborów, walk o niepodległość i odbudowy państwa.
Projekt otrzymał dofinansowanie ze środków Ministerstwa Obrony Narodowej w ramach programu podtrzymywania i upowszechniania tradycji narodowej, pielęgnowania polskości oraz rozwoju świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej. Wsparcie finansowe MON wyniosło
24 300 zł, a całkowita wartość projektu to
41 075 zł.
Odkrywanie historii pokolenia przemiany
Uroczystość rozpoczęła się o godzinie 10:00 wykładem Jerzego Gizy, znanego publicysty historycznego i biografa, który wygłosił prelekcję pt.
„Sądecczyzna i Ziemia Limanowska – Polski Piemont Piemontu”. Wystąpienie to zainaugurowało projekt poświęcony chorążemu Stanisławowi Mące (1890–1939) – legioniście, uczestnikowi trzech wojen, a także kawalerowi Orderu Virtuti Militari, którego życie symbolizuje trudne losy pokolenia Polaków urodzonych na przełomie XIX i XX wieku.
Następnie głos zabrała Monika Karlińska-Nawara, która w poruszającym wystąpieniu
„Wielka historia w domowej szufladzie” wspomniała o zmarłych bliskich, a także opowiedziała jak odkrywała dzieje swojego przodka. Jej słowa pokazały, jak ważna jest pamięć rodzinna w budowaniu narodowej tożsamości.
Bartłomiej Studniarek, student i pracownik muzeum, wprowadził zebranych w tajniki poszukiwań historycznych, zachęcając do odkrywania własnych korzeni i dokumentowania rodzinnych historii.
Na koniec Jaga Wrońska opowiedziała adekwatnie do tematu całego wydarzenia kilka słów o swoich dzielnych przodkach, których bez wątpienia można nazwać bohaterami i patriotami, po tej wypowiedzi przyszedł czas na koncert.
Koncert, który poruszył serca
Podsumowaniem wydarzenia był koncert
„Póki Polska żyje w nas” w wykonaniu wybitnej artystki Jagi Wrońskiej – znanej m.in. z Kabaretu Loch Camelot i Piwnicy pod Baranami, a także współtwórczyni Krakowskich Lekcji Śpiewania. Jej głos, nazywany „słowikiem lwowskim”, zrobił wielkie wrażenie na publiczności, która chętnie włączała się w śpiew, tworząc wzruszającą wspólnotę pamięci.
Chorąży Stanisław Mąka – bohater, którego warto pamiętać
Projekt poświęcony chorążemu Mące ma na celu przywrócenie pamięci o ludziach, którzy walczyli o niepodległość Polski, odbudowywali kraj po latach zaborów, a w 1939 roku znów stanęli do walki w obronie ojczyzny. Stanisław Mąka, odznaczony m.in. Krzyżem Niepodległości i czterokrotnie Krzyżem Walecznych, poległ 17 września 1939 roku na Kępie Oksywskiej.
Patronaty i zespół badawczy
Projekt został objęty honorowymi patronatami m.in. Wicemarszałka Województwa Małopolskiego Witolda Kozłowskiego, Starosty Limanowskiego Mieczysława Urygi, Wójta Gminy Limanowa Jana Skrzekuta oraz Burmistrz Miasta Limanowa Jolanty Juszkiewicz. Nad jego realizacją czuwa zespół badawczy w składzie: Magdalena Urbaniec (dyrektor Muzeum), dr Adrian Cieślik, Jerzy Giza i Bartłomiej Studniarek.
Wydarzenie pokazało, że historia nie jest tylko zbiorem dat i faktów, ale żywą opowieścią o ludziach, którzy kształtowali naszą teraźniejszość. Dzięki takim inicjatywom pamięć o bohaterach wciąż trwa –
póki Polska żyje w nas.
Organizatorzy dziękują wszystkim uczestnikom za obecność i zapraszają na kolejne wydarzenia poświęcone historii Ziemi Limanowskiej i jej bohaterom.